Intervista e Henri Cabannes

Pyetja e dytë :

            Çfarë i rekomandoni ju, në ditët e sotme, të rinjve të Evropës?

Përgjigje :

            Në ditët e sotme, unë nuk jam më i ri dhe rininë time e kam lënë mjaft prapa. Megjithatë nuk e kam harruar kohën e rinisë, sepse është e pamundur ta harrosh atë, sidomos për një brez që ka jetuar atë që bashkëkohësit e mi dhe unë kemi jetuar. Francës iu deshën 1000 vjet për tu ndërtuar, dhe është e njëjta gjë për të gjithë vendet që kanë njohur epoka të lavdishme : Italia, Portugalia, Spanja dhe Anglia. Për sa i takon Gjermanisë, gjëndja është e ndryshme. Hitleri pat thënë : "Paqja ime do të zgjasë njëmijë vjet" ; paqja e tij nuk ka ekzistuar kurrë dhe mbretërimi i tij, që zgjati dymbëdhjetë vjet, përfundoi me vetëvrasjen e tij!

            Do doja t'i thosha të rinjve evropianë, qofshin francezë, rumunë apo gjermanë, se tani duhet, të gjithë, dhe së bashku, të ndërtojnë Evropën. Ky ndërtim do të kërkojë shumë durim dhe shumë kohë, por asnjëherë 1000 vjet. Me zhvillimin e jashtëzakonëshëm të telekomunikacioneve, në veçanti të rrjetit Internet, Toka është bërë një fshat. Sot mund të shkosh nga Parisi në Tokjo në 12 orë. Kur babai im, student në Paris, shkonte tek prindërit e tij në Nisë, bëntë 14 orë rrugë. Kur gjyshi im nga nëna, të cilin e kam njohur, ishte fëmijë, nuk ekzistonte elektriciteti!

            Sot, kombet evropiane, edhe ato më të populluarat, nuk mund të jetojnë të vetmuar. Evropa, nga Atlantiku në Ural, sipas një formule të gjeneralit de Gaulle, është një bashkësi prej 600 milionë banorësh, të cilët kanë më shumë se dhjetë shekuj kulturë të përbashkët, në veçanti kulturë fetare. Dikur bëheshin luftra për të zhvendosur kufijtë. Sot kufijtë nuk zhvendosen, ato fshihen. Që prej përfundimit të luftës së dytë botërore bashkimi i Evropës përëndimore përparon ngadalë por i sugurtë. Unë dhe gruaja ime kemi shkuar shumë herë në Gjermani me makinë, pa qënë e nevojshme të ndalemi në kufi dhe, prej pak kohësh, pa qënë e nevojshme të këmbejmë monedhën ; ky është një progres i madh material, i cili jep gjithashtu një satisfaksion psikologjik. Ne kemi miq shumë të mirë në Gjermani dhe, në të dy vendet, përveç gjuhës, të gjitha gjërat janë njësoj. Unë dhe gruaja ime jemi bërë evropianë thellësisht të bindur.

            Për të përfunduar, do doja t'i drejtohesha të gjithë të rinjve : "Bëhuni evropianë, por pa mohuar atdheun tuaj ; udhëtoni me guxim dhe pasion, bëni miq në të gjithë Evropën". Do doja të shtoja eshe një dëshirë, që mund të duket jashtë teme : "Bëni kujdes për shendetin tuaj, mos e shkatërroni me përdorimin e duhanit ose abuzimit me alkool" ; Europa ka nevojë për ju, ajo ka nevojë për të gjithë evropianët, ajo ka nevojë për të gjithë fëmijët e saj, të apasionuar dhe entuziastë, por gjithashtu për të gjithë fëmijët e saj në shëndet të plotë". Urime për Rumaninë, urime për Evropën !

Intervistë e bërë dhe publikuar nga revista rumune Magazin Istoric, numri 428 (nëntor 2002).